Prawo do świadczenia alimentacyjnego ustala się na okres zasiłkowy tj. okres od dnia 1 października do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego.
W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczenia oraz wypłata świadczenia przysługującego za miesiąc październik następuje do dnia 31 października.
W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenie na nowy okres zasiłkowy złoży wniosek wraz z dokumentami od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczenia oraz wypłata świadczenia przysługującego za miesiąc październik następuje do dnia 30 listopada.
Przysługuje osobom uprawnionym do alimentów:
- do ukończenia 18 roku życia,
- do ukończenia 25 roku życia w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej,
- bezterminowo w przypadku dziecka posiadającego znaczny stopień niepełnosprawności
gdy prowadzona egzekucja wobec dłużnika alimentacyjnego przez komornika sądowego pozostaje bezskuteczna (za okres ostatnich 2 miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych).
Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje:
- w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł,
- jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 800 zł (do dochodu nie wlicza się zasiłków rodzinnych czy świadczenia wychowawczego).
Do wniosku o alimenty należy dołączyć:
- zaświadczenia lub oświadczenia dokumentujące wysokość innych dochodów niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27. Art. 30b, art. 30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) każdego członka rodziny;
- oświadczenie o deklarowanych dochodach osiąganych przez osoby podlegające przepisom o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zawierające informacje o:
- wysokości dochodu,
- wysokości należnych składek na ubezpieczenie społeczne,
- wysokości należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne,
- wysokości i formie opłacanego podatku dochodowego,
- wysokość dochodu po odliczeniu należnych składek i podatku;
- zaświadczenia lub oświadczenia oraz dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia:
- zaświadczenie organu prowadzącego zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne albo oświadczenie stwierdzające bezskuteczność egzekucji,
- odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty, odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty, odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem,
- orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dla osoby uprawnionej,
- zaświadczenie albo oświadczenie o uczęszczaniu osoby uprawnionej do szkoły lub szkoły wyższej,
- informacje właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności w szczególności w związku z:
- brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub
- brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.";
- inne dokumenty potwierdzające spełnienie warunków do przyznania lub ustalenia wysokości świadczenia z funduszu alimentacyjnego będącego przedmiotem wniosku.
Do świadczenia z funduszu alimentacyjnego ma prawo osoba uprawniona do alimentów od rodzica na podstawie tytułu egzekucyjnego pochodzącego lub zatwierdzonego przez Sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna.
Bezskuteczność egzekucji w rozumieniu ww. ustawy oznacza, egzekucję, w wyniku której w okresie dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub prowadzenia egzekucji alimentów przeciwko dłużnikowi alimentacyjnemu przebywającemu poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej, w szczególności z powodu:
- braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika alimentacyjnego,
- braku możliwości wskazania przez osobę uprawniona miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granica.
Zmiany w wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego na skutek zmiany wysokości zasadzonych alimentów dokonuje się po wpływie tytułu wykonawczego do komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasadzonych alimentów.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego nie przysługują, jeżeli osoba uprawniona:
- została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej,
- zawarła związek małżeński